ΥΠΟΣΚΑΦΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΑ ΔΥΟ ΧΩΡΙΑ ΤΗΝΟΥ
Κατάσταση
Κατασκευή
Τοποθεσία
Τήνος, Κυκλάδες
Εδώ, σε μια πλαγιά της Τήνου, μια κατοικία με πισίνα σε ένα οικόπεδο που εμπεριέχει ένα πέτρινο αλώνι, ένα πέτρινο ερειπωμένο κελί, μια πηγή που αναβλύζει στη ρίζα ενός μεγάλου κατακόρυφου βράχου μέσα από μία σχισμή, δημιουργώντας μαζί με τις συκιές που την περιβάλλουν μία ιδιαίτερης ομορφιάς γεωλογική σύνθεση και ένα σημείο αναφοράς του ανάγλυφου του αγροτεμαχίου. Πέρα από αυτά όμως το καθοριστικό χαρακτηριστικό του οικοπέδου είναι η έντονη κατηφορική κλίση προς το Νότο, τη χώρα και το λιμάνι της Τήνου. Είναι μάλιστα τέτοια η κλίση του εδάφους, από 24% έως 48%, που από μόνη της υπαγόρευσε μια συνθετική πρόταση με υπόσκαφα τμήματα της κατοικίας.
Η υπόσκαφη κατασκευή μειώνει σημαντικά το μέγεθος του κτιριακού όγκου, εφόσον όλο σχεδόν το κτήριο κρύβεται μέσα στο χώμα και ενσωματώνεται πλήρως στο φυσικό ανάγλυφο. Όμως, ακριβώς για αυτό τον λόγο, δηλαδή την πλήρη ένταξή της στην υφιστάμενη μορφολογία του εδάφους, η υπόσκαφη κατοικία θέτει θέμα εισόδου: πως μπαίνει κάποιος σε μια υπόσκαφη κατοικία, πως μπαίνει στη γη και πως την κατοικεί;
Η είσοδος σε αυτήν πραγματοποιείται από τα δυτικά και εμφανίζεται ως ένας μικρός ισόγειος όγκος, που βρίσκεται στο τμήμα του οικοπέδου που έχει μικρή κλίση. Το αποτύπωμα του λιτού, μονώροφου όγκου της εισόδου, που προβάλει από τον υπόσκαφο όγκο, μοιάζει με αυτό των υφιστάμενων κτισμάτων που είναι διάσπαρτα στο Τηνιακό τοπίο. Η επιλογή του να γίνει η είσοδος από μπροστά και στο πλάι είχε μεν στόχο την εξασφάλιση ευκολότερης πρόσβασης αλλά και την ταυτόχρονη θέαση της κατοικίας και της πισίνας της στα αριστερά με την χώρα και το γαλάζιο της θάλασσας δεξιά. Αυτή η αντιπαράθεση ανάμεσα στα δύο είναι που συγκροτεί σε αυτό το χώρο την είσοδο στην υπόσκαφη κατοικία, όχι μόνο ως έννοια αλλά ως λειτουργία και ως αίσθηση.
Εκτός αυτού, στο σώμα του σπιτιού ανοίγονται "αυλές", υπαίθριοι χώροι, στεγασμένοι και μη, που επαναφέρουν τον ουρανό στο εσωτερικό και προσφέρουν διαφορετικές εμπειρίες κατοίκησης και απόλαυσης του κυκλαδίτικου κλίματος συμβάλλοντας επίσης στην προστασία από τον σχεδόν μόνιμο βορειοδυτικό άνεμο. Και εδώ, σε αυτές τις διατρήσεις βρίσκεται η απάντηση ως προς το κατοικείν του υπόσκαφου, αναπόφευκτα. Στη δημιουργία μιας ισορροπημένης αλληλουχίας πλήρων και κενών όσον αφορά τα ανοίγματα, είτε στη κάτοψη με τις "αυλές" ή τα πέτρινα συμπαγή και τα διάτρητα τμήματα της όψης.